donderdag 29 oktober 2009

The Dead Weather: Band niet gepland


Jack White’s The Dead Weather biedt 5 bands voor de prijs van 1 én de beste rockplaat van het jaar.
‘Jack, hou op!’, gilt Alison Mosshart in de telefoon. ‘Hij zit te klieren.’ De verveling slaat toe in de tourbus van The Dead Weather die onderweg is naar Edinburgh. Jack White laat de woordvoering liever aan zijn zangeres over, om de enige vrouw in zijn band vervolgens te treiteren.
The Dead Weather is op tournee, nadat ze dit voorjaar met Horehound misschien wel de beste (rock)plaat van het jaar afleverden. Loeiende hardrock die toch gelaagd, gedetailleerd en uitgebalanceerd is. Veel recensenten waren evenwel teleurgesteld dat er op het album geen echte liedjes stonden. Maar dat is een dogma van popjournalisten. Wat doet het er toe als de muziek goed is? Niemand verweet The Grateful Dead een gebrek aan songstructuren. Maar het is ook onzin: de nummers op Horehound zijn geen eindeloze niet uitgewerkte jams met kop noch staart, ze zijn compact en gebouwd rondom catchy hooks.
Afgerond
Een opvallend afgerond geluid juist voor een band die nog maar een paar maanden bestond en in feite bestaat uit vijf bands: Mosshart is zangeres van The Kills, White is zanger en gitarist van The White Stripes en The Raconteurs, Dean Fertita is toetsenist en gitarist van de Queens of the Stone Age en Jack Lawrence is bassist van The Greenhornes en The Raconteurs. Zie daar maar eens eenheid in te brengen. Waar sluiten de afgemeten bluesrock van The White Stripes, de punkachtige garagerock van The Kills, de rock&roll van The Greenhornes, de gitaarrock van The Raconteurs en de stonerrock van QOTSA op elkaar aan?
‘Het zijn inderdaad heel verschillende bands, maar de basis is bij ons allen de blues. Ook al hebben we er allemaal onze eigen interpretatie van, onze wortels liggen in de blues’, legt Mosshart uit. ‘Ik vind het moeilijk de vinger erop te leggen hoe we onze sound geschapen hebben. Ik zou het geen democratisch proces noemen. Dat werkt toch nooit trouwens. We waren gewoon vier muzikanten in een ruimte die samen jamden. We begonnen met niks en na een uur hadden we al een nummer. Bij het maken van Horehound was niks gepland of afgesproken. We begonnen gewoon te jammen en na een tijdje drukten we de opnameknop in. We hebben Horehound in drie weken opgenomen en we hebben ons niet gehaast.’
Officieel werd de band begin dit jaar opgericht, maar de leden kennen elkaar al jaren. Vorig jaar toerden The Kills en The Raconteurs samen. ‘We zaten voortdurend in de bus samen te jammen. Zo ontstonden de songs en de band. We waren helemaal niet van plan een band te vormen.Het voelt wel als een echte band, niet als een gelegenheidsformatie of project.’
Ego clash
Superbands worden maar al te vaak geplaagd door botsende ego’s. Crosby, Stills, Nash & Young is een beroemd voorbeeld. Jack White is een hyperproductief muzikaal genie en misschien wel de invloedrijkste rockmuzikant van dit decennium. Voeg er drie zwaargewichten aan toe en je hebt het recept voor een oorlogsband. ‘Nee hoor, er was geen ego clash’, zegt Mosshart echter. Heeft White een groot ego? Het is even stil. ‘Nee… Jack hou nou op!’ ‘Iedereen steunde elkaar’, zegt Mosshart. ‘Er waren geen attitudes. Het werkt niet als je grote ego’s in de band hebt. We hebben begrip en respect voor elkaars creatieve passies en willen allemaal gewoon iets maken dat briljant is.’
De imposante staat van dienst van Jack White werkte niet intimiderend. ‘Ik vond het juist uitdagend en het voelde ook als erkenning. En het is natuurlijk niet zo dat de andere leden net komen kijken’, aldus Mosshart.
Nieuw album
De chemie is nog niet uitgewerkt want The Dead Weather is al begonnen aan een tweede album dat eind dit jaar moet verschijnen, zegt Mosshart. ‘We hebben nu zo’n vijftien ideeën en vijf nummers zijn al af.’
Weer klinkt een schreeuw. ‘Rot nou op Jack, of ik sla je op je bek!’



Dit artikel verscheen eerder in Dagblad De Pers

vrijdag 23 oktober 2009

De romantiek van een rioolbuis


Een nachtje slapen in een rioolbuis? U hoeft niet naar Roemenië, het kan ook op het idyllische platteland van Oost-Groningen.

Hoe zou dat zijn, een nachtje leven als een straatkind in Boekarest? In een rioolbuis, onder de grond, putdeksel erop, kokhalzen van de stank van stront en pis, zo donker dat je niet eens de ratten kunt zien die aan je tenen knagen? Het claustrofobische van riolen, ondergrondse kerkers en levend begraven worden, kun je nu zelf ervaren op natuurcamping Buitengewoon Groenhoff in Vriescheloo op het Oost-Groningse platteland.

In het echt blijkt het verblijf in het Berenhotel, zoals het rioolbuizenkamp heet, verre van een ontbering. In de gouden gloed van de nazomerzon hebben de vijftien buizen, ingegraven in een dijkje en idyllisch gelegen aan een vijver, veel weg van de Hobbitstee uit Lord of the Rings.

Eigenaar Bé Dijkhoff van Buitengewoon Groenhoff kwam op het idee tijdens een borrel met een collega van Consumentenboerderij Bleyendael, een naburig activiteitenbedrijf. ‘We waren al een tijdje aan het nadenken over meerdaagse arrangementen. Ik wilde iets bijzonders doen. We dronken Beerenburg – vandaar de naam Berenhotel – en dachten: waarom stoppen we de mensen niet onder de grond? We zijn gaan rondkijken en toen kwam mijn schoonzoon met het idee van de rioolbuizen.’

Geen luxe

Het Nijmeegse betonbedrijf De Hamer bleek geschikte rioolbuizen te leveren, onder licentie van Tulip Hotels, die in Oostenrijk luxueuze hotelkamers in rioolbuizen exploiteert.

Maar zo comfortabel is het Berenhotel niet. De buizen zijn een maatje kleiner (2,50x1,80m), zodat je net niet rechtop kunt staan. Je moet namelijk wel een ‘grotgevoel’ hebben, alsof je in een echt berenhol ligt. De wanden zijn bespoten met leem, waarvan af en toe korrels naar beneden vallen. In de buis staat een tweepersoonsbed, aan weerzijden zijn twee zitjes, maar die doen beter dienst als plank voor je spullen. Verder is er centrale verwarming (een verblijf is dus het hele jaar door mogelijk), verlichting en een stopcontact. Plassen en wassen kan in de jachthut, waar ook een bar en een vuurplaats is. In de toekomst komt er in de vijver mogelijk een bubbelbad.

Schrik niet als u ’s avonds laat tastend in het aardedonker in een lichte alcoholroes op zoek naar de toiletten, geconfronteerd wordt met een levenloze vrouw die met haar auto de vijver in is gereden. Voordat u heldhaftig het portier openbreekt of met een bystander-syndroom aan de grond genageld staat: het is maar een pop. Het hoort bij het spookspel, een bij de prijs inbegrepen activiteit.

De nacht valt, tijd voor de vuurdoop. Wordt dit een real-life versie van Tim Krabbés thriller Het Gouden Ei? Het valt mee. Zo klein is het niet, al zou een raampje in de deur geen overbodige luxe zijn. Als het licht uit is zie je geen hand voor ogen. Echt het gevoel dat je in een rioolbuis of een grot slaapt heb je niet, het is meer alsof je in een bunker ligt.

Binnen hangt een muffe aardelucht en het is, ondanks de luchtpijp, benauwd. Met de deur op een kier is het te doen, maar dat doe je ’s winters niet zo gauw. Maar een Roemeens straatkind zou er een moord voor doen.


Dit artikel verscheen eerder in Dagblad De Pers.

donderdag 1 oktober 2009

Platenmaatschappijen vertrouwden Raekwon niet


Veertien jaar na zijn meesterwerk Only Built 4 Cuban Linx komt rapper Raekwon van de Wu-Tang Clan met een vervolg.

Een groot ego heeft Raekwon ontegenzeglijk. Tijdens het interview noemt hij zichzelf een ‘legende’, ‘getalenteerd’ en Only Built for Cuban Linx… Pt. II een ‘klassieker’, terwijl zijn nieuwe album amper een maand in de winkels ligt.

Maar je kunt hem niet helemaal ongelijk geven. Raekwon is lid van de grootste hiphopgroep ooit en werkte mee aan enkele klassiekers in het genre. Zijn debuutalbum Only Built 4 Cuban Linx… (1995) is een meesterwerk dat wordt gezien als een van de beste Wu-albums, maar ook als een van de beste hiphop-platen.


Bloedstollende reis door het getto

Op Cuban Linx 1 namen Raekwon en partner in crime Ghostface Killah de luisteraar mee op een bloedstollende reis door het getto met knap vertelde filmische verhalen over drugsdealers en ander gespuis.

‘Het ging over drugsdealers die aan het getto probeerden te ontsnappen, maar nog wel met één voet in het getto stonden’, vertelt Raekwon.

Veertien jaar later is er dan een vervolg. Het concept van 'OB4CL2' is oudere boeven die terugblikken op hun misdaadcarrière.

‘Het nieuwe album gaat terug naar de hiphop uit de tijd van het eerste album met harde beats, hardcore teksten, een conceptalbum met filmische teksten.

Het neemt je terug naar het leven in de projects (sociale woonflats in de achterbuurten) en op straat. Je krijgt een inkijkje in wat er zich achter de voordeur afspeelt. Ik vertel echte verhalen door de ogen van drugsdealers. Ik kom uit die wereld. Het is niet zozeer autobiografisch, maar het is wel een omgeving waarin ik ben opgegroeid en die me heeft gevormd tot een verhalenverteller. Het is een cinematografisch drugsverhalenalbum.’


Onderschat

Reeds in 2005 kondigde Raekwon de sequel aan. Maar Only Built 4 Cuban Linx… Pt. II liet nog vier jaar op zich wachten. ‘Als je aan een klassieker werkt, raffel je het niet af, daar neem de tijd voor’, is Raekwons verklaring.

De waarheid is dat platenmaatschappijen – ondanks hooggespannen verwachtingen - niet hun vingers aan het project durfden te branden.

‘De platenmaatschappijen onderschatten het project. Ze denken dat als je er even tussenuit bent geweest, dat je de weg kwijt bent. Ze willen alleen maar commerciële hiphop uitbrengen. Ze geloven niet dat een legende die al jaren meedraait nog veel platen kan verkopen. Ze denken dat je je tijd hebt gehad.’

Na vele vertragingen bracht Raekwon het album uiteindelijk maar op zijn eigen label Icewater uit.



'Rza is soms arrogant'

Opvallend is dat Rza, de huisproducer van de Wu-Tang Clan die het eerste album geheel produceerde, op het tweede album maar twee nummers aanlevert. Raekwon en Rza ruzieden over diens producties voor het Wu-Tang album 8 Diagrams (2007). Maar daar zou Rza’s beperkte rol niets mee te maken hebben, beweert Raekwon.

‘Rza is nu een ander persoon. Hij heeft een druk leven. Ik kan hem niet mijn agenda laten bepalen. En deel 2 moest anders worden dan deel 1. Ik vind deel 2 interessanter omdat ik heb samengewerkt met veel verschillende goede producers (o.a. Dr. Dre, Pete Rock, Erick Sermon, J Dilla, Marley Marl – red.). Nee, mijn kritiek op Rza’s producties voor het Wu-Tang album 8 Diagrams heeft er niks mee te maken.’

Wel wil Raekwon nog eens uitleggen waar hun openlijk uitgevochten ruzie over ging. ‘Het punt met Rza is dat hij soms een beetje opstandig is en niet naar anderen wil luisteren. Hij wist wat ik wilde maar hij was destijds niet van plan dat op te volgen. Hij vond dat het alleen maar míjn ding was. Al waren er mensen die er hetzelfde over dachten als ik. Rza is soms arrogant en denkt dat hij alles weet. Dus wij zeiden tegen hem: je weet helemaal niet alles. Je bent wel een goede producer, maar je gedraagt je niet als een grote producer.'

'Er was wat onenigheid, maar dat is verleden tijd. Even goede vrienden. We hebben zo veel samen meegemaakt. We hebben samen geschiedenis geschreven. Dus we zullen elkaar nooit de rug toe keren.’

Raekwon gaat evenwel door met zijn project Shaolin vs. Wu-Tang, een album met diverse Wu-Tang-leden, maar waarop Rza niets mag produceren. Een anti-Rza album is het volgens Raekwon evenwel niet. ‘Niemand dist niemand.’


Groepsalbum

Een nieuw groepsalbum van de Wu-Tang Clan zit er voorlopig niet in. ‘Op dit moment gaat iedereen zijn eigen richting uit als soloartiest’, antwoordt Raekwon desgevraagd. ‘We zijn een groep die bestaat uit soloartiesten. We verdienen meer geld met individuele projecten. Maar het blijft een Clan-ding want we zijn altijd op elkaars platen te horen. Er zijn geen concrete plannen voor een groepsalbum. Zo ver kijken we niet de toekomst in. Als het gebeurt, gebeurt het.'

De Wu-Tang Clan verkwanselde hun uitstekende (live)reputatie met kwalitatief mindere albums, en nog erger, door niet of slechts onvoltallig te komen opdagen bij optredens. De Wu kreeg de naam van een zootje ongeregeld. Maar dat ligt er volgens Raekwon niet aan dat de faam naar hun hoofd gestegen is.

‘Je moet begrijpen dat als er zo veel leden (9) in een groep zitten, het moeilijk is om iedereen aanwezig te laten zijn,’ legt Raekwon uit. ‘Iedereen gaat zijn eigen kant op. We hebben allemaal kinderen. Soms moet iemand voor vader spelen. Soms kan iemand als soloartiest meer geld verdienen dan met de Wu-Tang Clan. Er moet wel brood op de plank komen, dat beseffen mensen niet altijd.’



Dit artikel verscheen eerder op DePers.nl