'Grote kans op nepbewijzen in Irak'

Er is vijftig procent kans dat de Amerikaanse regering nepbewijzen voor massavernietigingswapens in Irak gaat neerleggen, als de vondst van wapens uitblijft en de regering in het nauw komt.

Die schatting doet voormalig CIA-analist Ray McGovern in een vraaggesprek met Planet Internet. McGovern werkte 27 jaar bij de CIA, en bezocht in die hoedanigheid jarenlang het Witte Huis om de Amerikaanse presidenten op de hoogte te brengen van de dreigingen voor de VS.

Tegenwoordig maakt McGovern deel uit van de Veteran Intelligence Professionals for Sanity (VIPS), een stuurgroep van inlichtingenexperts die zich grote zorgen maakt over wat zij zien als vervalsing van de bewijzen voor de vermeende massavernietigingswapens van Irak.

'Buisjes met antrax in de woestijn'
"De meeste mensen denken dat als je het over het opzettelijk neerleggen van wapens hebt, je een Scud raket ergens moet plaatsen die voor iedereen te zien is", zegt McGovern. "Ik denk niet dat het zo werkt.".

"Kun je je nog dat kleine buisje met antrax of nagebootste antrax herinneren dat Colin Powell omhoog hield toen hij zijn presentatie gaf [voor het voortdurende wapenprogramma van Irak, in de VN-Veiligheidsraad op 5 februari - red.]? Wat dacht je ervan dat je een paar van die dingen neemt, in de borstzak van een marinier doet en ze die in de woestijn laat neerleggen. Dan kom je twee weken later terug en je 'vindt' ze. Je zegt: 'Aha! Eureka! Massavernietigingswapens!' Je dient ze op en zegt: 'voor degenen onder jullie die het bestaan van de wapens betwistten, hier zijn ze dan'."

Scepsis
"De meeste mensen in Europa en elders in de wereld zouden zoiets met scepsis ontvangen", vervolgt McGovern. "Jullie zouden het mogelijk zelfs uitlachen. Maar de Amerikaanse regering van vandaag de dag geeft niet veel om wat jullie er in Nederland, Frankrijk of Engeland van vinden. Wat er wel toe doet is wat het Amerikaanse volk ervan vindt. De president vertrouwt op zijn PR-mensen, die zeggen: 'we hebben deze buisjes met massavernietigingswapens gevonden, en de Fransen, de Nederlanders en de Denen zeggen dat ze niet echt zijn en dat ze neergelegd zijn. Wie geloven jullie? De president van de Verenigde Staten of de Fransen? Kies maar."

Zoals de situatie er nu voor staat voor de Amerikaanse president Bush en de Britse premier Blair, die momenteel zwaar onder vuur liggen omdat ze valse documenten zouden hebben gebruikt om de oorlog in Irak te rechtvaardigen, acht McGovern de kans dat de VS nepbewijzen in Irak zullen neerleggen aanzienlijk.

'Fifty-fifty'
"Ik zeg fifty-fifty", schat McGovern. "En Blair is vandaag hier [in Washington]. Ik gok dat dit tête-à-tête besproken wordt in een kamer waar niemand anders bij is. Ze moeten beslissen of ze a) massavernietigingswapens zullen 'neerleggen', of b) ze veranderen hun toon en ze spreken niet meer over wapens, maar over plannen of programma's of intenties [voor de wederopbouw van Irak]."

Wel voegt McGovern eraan toe dat binnen de VIPS de meningen over deze bewering verdeeld zijn. Sommige leden achten het onwaarschijnlijk dat de president dit zou doen, vanwege het risico dat de fraude uiteindelijk aan het licht komt.

Toch vindt McGovern zijn theorie niet vergezocht. "Als iemand me drie maanden geleden had gevraagd of ik dacht dat de regering-Bush wapens zou planten, zou ik veel sceptischer zijn geweest. Maar als ik kijk naar het cynische gebruik van materiaal, waarvan bekend is dat het vervalst is, moet ik de waarschijnlijkheid dat ze opnieuw zoiets zouden doen herzien."

Dit artikel verscheen eerder op Planet.nl.

Scarface is de Amerikaanse Droom

Bij het opnoemen van klassieke mafiafilms wordt altijd de Godfather trilogie en Goodfellas genoemd. Maar Brian De Palma's Scarface hoort zonder meer ook in dit rijtje thuis.

In mei 1980 stelde de Cubaanse leider Fidel Castro de Mariel haven open, zodat gevangenen en politieke dissidenten ongehinderd naar de Verenigde Staten konden vluchten. "Ze willen zich niet aanpassen aan de Revolutie. We willen ze niet. We hebben ze niet nodig", sprak Castro. Dit feit ging de geschiedenis in als de Mariel Boatlift. 125 Duizend Cubanen landden per boot in de Amerikaanse staat Florida.

"The world is yours"

Zo ook Tony Montana (Al Pacino) en zijn maat Manny Rivera (Steven Bauer). Tony gelooft heilig in de Amerikaanse Droom. Hij is naar de VS gekomen om slapend rijk te worden. "The world is yours", is zijn motto. Niets zal Tony tegenhouden zijn droom te verwezenlijken.

Aanvankelijk belanden Tony en Manny in een vluchtelingenkamp onder de snelweg (ironisch genaamd Freedomtown). Ze kunnen een verblijfsvergunning krijgen als ze voor een bekende van Manny een voormalig lid van Castro's regime vermoorden. Die is ook in Freedomtown terechtgekomen, nadat Castro hem begon te wantrouwen. De toch al criminele en communistenhater Tony vindt de opdracht geen enkel probleem; "You tell your guys in Miami, it'd be a pleasure. I kill communists for fun, but for a green card, I'm gonna carve him up real nice." Aldus geschiedt. Tijdens rellen in het kamp steekt Tony de man dood, en korte tijd later zijn Tony en Manny vrij om te gaan en staan waar ze willen in het Beloofde Land ("This town is like one great big pussy, just waitin' to get fucked.").

Via een hondenbaantje als bordenwassers in een snackkraam en een dramatisch fout gelopen drugsdeal, waarbij Tony en Manny's vriend Angel met een motorzaag aan stukken wordt gesneden maar Tony het geld en de cocaïne weet te redden, komen ze terecht bij cokebaron Frank Lopez (Robert Loggia) in Miami. De samenwerking wordt een succes, en Tony en Manny klimmen snel omhoog op de ladder van Franks bende.

Maar niet zonder problemen. Tony en Frank liggen elkaar niet. Tony's eigengereide optreden is Frank een doorn in het oog. Als Tony dan ook nog Franks vrouw Elvira (Michelle Pfeiffer) probeert te versieren, organiseert Frank een moordaanslag op Tony en zet hij de narcoticabrigade op zijn spoor. Beide pogingen mislukken, en in plaats daarvan laat Tony Frank vermoorden. Tony neemt zijn imperium en vrouw over.

"Time has come, we gotta expand"

In een mum van tijd groeit Tony uit tot een van de grootste cocaïnehandelaren van het land. Maar het succes heeft een keerzijde. Tony verslindt enorme hoeveelheden coke en wordt paranoïde. Zijn huwelijk met Elvira loopt op de klippen, een moordaanslag in opdracht van de Boliviaanse cokeproducent Alexander Sosa (Paul Shenar) mislukt (in plaats daarvan vermoordt Tony Sosa's assistent), en hij vermoordt Manny omdat hij met Tony's zusje Gina (Mary Elizabeth Mastrantonio) is getrouwd (Tony heeft incestueuze gevoelens voor haar). Tony's einde is even explosief als zijn leven ("I'm Tony Montana! You fuck with me, you're fucking with the best!").

"I didn't come off no banana boat. I'm a political refugee."

Vandaag de dag wordt Scarface erkend als een van de beste mafiafilms. Maar bij het verschijnen van de film in 1983 waren de kritieken allerminst mals. Scarface zou inhoudsloos zijn, en overmatig gewelddadig (vooral de beruchte kettingzaagscène en de grote finale).

Bovendien zou Scarface de Cubaanse gemeenschap in een kwaad daglicht stellen ("All we read about in the papers today are animals like you and the killings. It's Cubans like you who are giving a bad name to our people. People who come here to work hard and make an honest living for themselves."). Om deze reden werd de productie al verplaatst van Miami naar Los Angeles.

Het tegendeel is echter waar. Scarface schildert Cubanen niet af als criminelen. De misdaden die Tony en zijn medewerkers plegen hadden net zo goed door andere etnische groepen gepleegd kunnen worden.

"A haza is a pig that don't fly straight"

Scarface is al zeker geen inhoudsloze film. Het is zelfs Brian DePalma's meest politieke film (niet zo verwonderlijk, als je bedenkt dat Oliver Stone het script schreef). Scarface is kritiek op de Amerikaanse Droom, die aanzet tot inhaligheid, hebzucht en decadentie ("You know what capitalism is? Getting fucked."). De film schetst dan ook een treffend beeld van de jaren '80, die werden gekenschetst door een grenzeloos hedonisme en materialisme ("Is this it? Is this what it's all about, Manny? Eating, drinking, fucking, sucking, snorting? Then what? Tell me, then what?"). De ultra 80s soundtrack van Giorgio Moroder zet dit nog extra dik aan. Scarface is meer een klassiek koningsdrama (denk aan Lodewijk XIV) dan een platte misdaadfilm.

Verder levert Scarface kritiek op de Amerikaanse instituties. Het land dat werd gesticht door immigranten (De Nieuwe Wereld), zet asielzoekers gevangen in mensonterende kampen. En de politie is corrupt en verrot.

Daar komt bij dat Oliver Stone Scarface schreef toen hij afkickte van zijn eigen cokeverslaving. Scarface was dus ook een vorm van therapie. Overigens ging Stone voor het script undercover in de onderwereld van Miami, en moest dat bijna met zijn leven bekopen.

Maar wat Scarface alleen al tot een meesterwerk maakt, zijn de topacteurs die menselijke personages vertolken. Steven Bauer speelt Tony's playboyachtige partner Manny, die voortdurend achter de vrouwen aan zit. Robert Loggia is de machtige, maar softe drugsbaron Frank Lopez, die behalve zijn criminele praktijken ook een jeugdhonkbalteam (de Lopezers) coacht.

"Make way for the bad guy"

De show wordt natuurlijk gestolen door Al Pacino als Tony Montana. Pacino ging tegen zijn eigen method acting doctrine in door Tony neer te zetten als een tamelijk cartoonesk, over-the-top karakter van bijna mythische proporties. Achteraf zei Pacino dat de rol van Tony de beste van zijn leven was.

Tony's personage kenmerkt zich door een bizarre ambivalentie. Hij is door en door slecht, maar toch wekt hij op de een of andere manier sympathie. Misschien komt dat door de humor die Pacino in zijn spel legt, of wellicht door het feit dat Tony een zwak heeft voor kinderen (hij moordt om te voorkomen dat kinderen worden vermoord), of zijn rechtgeaarde arbeidsethos ("I never fucked anybody over in my life who didn't have it comin', you got that? All I have in this world is my balls and my word, and I don't break 'em for no-one.").

"Now you're talking to me baby! That I like! Keep it coming!"

Scarface groeide uit tot een klassieker vanwege de fantastische dialogen. Gevoelige mensen zullen misschien vallen over het veelvuldige gebruik van het woord 'fuck' (206 keer, lange tijd een record), maar moeten erkennen dat de dialogen tot de beste uit de cinema behoren. Dat komt ook door het typische accent waarmee Pacino spreekt. De dialogen zorgden er tevens voor dat Scarface de meest gesamplede film aller tijden werd. Luister maar eens naar platen van de gangsta rap groep Geto Boys, waarvan een van de leden zich zelfs Scarface noemt.

Dit artikel verscheen eerder op Planet.nl.